Mongolia’s remote regions are beginning to feel the benefits of public and private initiatives aimed at attracting investment and promoting rural development in a bid to tackle rising levels of urbanisation and imbalances in regional wealth.
The country’s rural regions are in need of greater development, having witnessed something of an exodus in recent years – especially in remote parts of the country, where inhabitants are increasingly eschewing low-earning agricultural jobs in favour of a higher standard of living in the capital.
Urbanisation reached 68% last year, up from 20% in the 1950s and well above the regional average of 48%, according to figures from the UN.
Development catch-up
Keen to stem flight from rural regions, particularly amongst semi-nomadic herders and their families, the Mongolian government and international organisations are working to provide remote communities with more support mechanisms.
In September the Swiss Agency for Development and Cooperation announced plans to channel $34.1m into rural initiatives as part of the third phase of its World Bank-backed Sustainable Livelihoods Programme (SLP).
Since its launch in 2002, the programme has supported public and private sector efforts to channel investment to underdeveloped rural economies across more than 300 of the country’s soums (administrative districts). Over 6000 projects, largely in education and health, have already been financed through community development funds raised during the first two phases of the programme.
Another pillar of the government’s efforts is the Integrated Budget Law of 2011, which grants rural communities a more prominent role in the budgeting process and greater control of state transfers through a local development fund. Under the law, community governors are instructed to conduct open surveys to help prioritise which investments, programmes and projects to implement.
Speaking in January, Bert Hofman, the World Bank’s country director for China, Korea and Mongolia, told media, “The adoption of the Integrated Budget Law was a major milestone for empowering rural communities and provides a transparent mechanism for fiscal transfers for local development,” adding that the SLP would help build capacity for local governments and communities to manage development initiatives.
Revenue sharing
The government is also considering tax reforms that could see a larger share of mining revenue retained locally. According to a statement in June by Prime Minister Ch. Saikhanbileg, communities could keep up to 30% of mineral revenues in addition to any local budget subsidies.
The prime minister used the example of the open-pit Gatsuurt gold mine in Mandal soum, located roughly 110 km north of Ulaanbaatar. If the community approved exploitation of the mineral resource, he explained, it could receive nearly one-third of the mineral resource payment and half the special licence fee, for a total of MNT60bn ($30.1m) in local revenue.
“[This would] mean that soums/aimags [provinces] with mining production will be able to develop themselves quicker and … become wealthier than other regions,” Saikhanbileg said. “The soum’s people will also decide how to spend the money from the payments.”
Improving infrastructure
Improving rural connectivity to allow for better access to energy, goods and services is also central to future regional growth. Mongolia’s rural communities are widely dispersed and have traditionally suffered from unequal access to infrastructure and logistics.
Outside the main triangle of activity – comprising Ulaanbaatar, Darkhan and Erdenet – populations are typically scattered or nomadic, which makes it difficult to provide and plan for infrastructure development.
To address these regional inequalities, the government is working to improve road, air and rail links, which would help boost trade and development in the coming years.
The government’s strategy includes creating two regional road corridors by 2018, to cover a total of nearly 1700 km, as well as upgrades to existing rural roads. According to the Asian Development Bank, Mongolia is targeting $34m worth of road maintenance spending next year to reach its goal of 8000 km of paved roads nationwide by 2016, compared to 2800 km in 2010. The country also plans to ensure that 100% of aimag centres are linked to the capital via paved roads, up from the one-third with connectivity in 2009.
Results
The initiatives appear to be yielding results, with rural areas experiencing the fastest improvement in poverty rates in the country between 2012 and 2014. According to joint data from the National Statistics Office and the World Bank, rural poverty levels fell by 9 percentage points over the period, accounting for more than half of the overall reduction in poverty across the country, despite the smaller share of the population.
Livestock incentives schemes were cited as a particularly important tool in the Highlands region, which saw 44% of the national poverty reduction.
Oxford Business Group is now on Instagram. Follow us here for news and stunning imagery from the more than 30 markets we cover.
Монгол улс хөдөө орон нутгийн өсөлт хөгжлийг анхаарч байна
Монголын алслагдмал бүс нутгууд орон нутагт хөрөнгө оруулалт татах, орон нутгийн хөгжлийг дэмжиж ажиллах төрийн болон хувийн хэвшлүүдийн санаачлагын ашиг тусыг мэдэрч эхэлж байна. Энэ нь хурдтай явагдаж буй хотжилт болон орон нутгийн баялгийн тэнцвэргүй байдал зэрэг асуудлуудыг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлэх юм.
Сүүлийн жилүүдэд ажиглагдаад буй хот руу чиглэх хүн амын урсгал нь хөдөө орон нутагт хөгжлийн бодлого ихээхэн хэрэгтэй байгааг харуулж байна. Энэ нь орон нутгийн ард иргэд бага орлоготой хөдөө аж ахуйн ажлаас татгалзаж амьдралын түвшин өндөртэй нийслэл хотыг зорих болсонтой холбоотой аж.
1950-иад оны үед 20 хувь байсан хотжилтын түвшин өнгөрсөн жил 68 хувь хүртлээ өссөн нь орон нутгийн дундаж болох 48 хувьтай харьцуулахад өндөр байгааг Нэгдсэн Үндэстний байгууллагын тоон мэдээллэл харуулж байна.
Хөгжлийн ахиц
Энэхүү хөдөө орон нутгаа орхин хотыг зорих урсгалыг багасгахын тулд Монголын засгийн газар болон олон улсын байгууллагууд алслагдмал нутгуудад аж төрж буй ард иргэдийг ялангуяа хагас нүүдэлчин малчдыг болон тэдгээрийн гэр бүлийг дэмжих арга барилаар ажиллаж байна.
Дэлхийн банкны Тогтвортой Амьжиргаа Хөтөлбөр (ТАХ)-ын гурав дах шатны хүрээнд Щвейцарын хөгжил, хамтын ажиллагааны агентлаг энэ 9-р сард 34.1 сая ам.долларыг хөдөө орон нутгийн хөгжилд зарцуулах төлөвлөгөөтэй байгаагаа зарлажээ.
Энэхүү хөтөлбөр нь 2002 онд анх хэрэгжиж эхэлснээс хойш хөгжлөөр дорой 300 гаруй сумдуудын хөгжил рүү чиглэсэн төрийн болон хувийн салбарын хөрөнгө оруулалтыг дэмжсээр иржээ. Ихэвчлэн боловсрол, эрүүл мэнд рүү чиглэсэн 6000 гаруй төслийг хөтөлбөрийн эхний 2 шатны хүрээнд санхүүжилт босгон нутгийн хөгжлийн фондоор дамжуулан санхүүжүүлжээ.
Засгийн газраас хэрэгжүүлсэн өөр дэмжлэг бол 2011 оны Нэгдсэн төсвийн тухай хууль юм. Энэ нь орон нутгийнхан төсвийн үйл явцад илүү үүрэгтэй оролцох эрхийг өгснөөс гадна нутгийн хөгжлийн фонд руу орох улсын мөнгийг илүү их хянах боломжтой болсон гэсэн үг аж. Хуулийн дагуу нутгийн засаг дарга нар аль хөрөнгө оруулалт, хөтөлбөр, санаачлагыг хэрэгжүүлэх тухай нээлттэй санал асуулгыг ард иргэдийн дунд явуулах үүрэгтэй юм.
Дэлхийн банкны Хятад, Солонгос болон Монгол улсуудыг хариуцсан захирал Берт Хофман 1-р сард олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр “Нэгдсэн төсвийн тухай хуулийг баталсан нь орон нутгийн хөгжилд зарцуулагдах төсвийг ил тод байдалтай болгосон нь хөдөө орон нутгийн ард иргэдийг дэмжих маш том алхам боллоо,” хэмээн мэдэгджээ. Мөн тэрээр ТАХөтөлбөр нь орон нутгийн засаг захиргааны чадамжийг бий болгохоос гадна нутгийн иргэдийн хөгжлийн санаачлагуудыг удирдах чадварыг мөн бий болгож байгаа хэмээн нэмж хэлжээ.
Орлого хуваарилалт
Засгийн газар мөн татварын тухай хуулийн шинэчлэлт хийхээр ярьж байгаа ба ингэснээр уул уурхайн салбараас орж ирэх орлогын ихээхэн хувь орон нутгийн төсөв рүү орох боломжтой. Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг 6-р сард өгсөн мэдэгдэлдээ орон нутгийн төсвийн татаас дээр нэмээд уул уурхайн орлогын 30 хүртэл хувийг орон нутгийнхан авах боломжтой болно хэмээв.
Улаанбаатар хотоос 110 гаруй километрийн зайд байрлах Мандал сумын Гацууртын алтны ил уурхайг ерөнхий сайд жишээ болгон ярив. Түүний тайлбарласнаар хэрвээ нутгийнхан газрын баялгаа ашиглуулахыг зөвшөөрвөл ашигт малтмалын нөөц ашиглалтын төлбөрийн гуравны нэгийг, тусгай зөвшөөрлийн төлбөрийн талыг авах боломжтой ба энэ нь нийт 60 тэрбум төгрөг (30.1 сая доллар)-ний мөнгөн орлого орж ирнэ гэсэн үг хэмээв.
“Ингэснээр уул уурхайн олборолт явуулдаг аймаг сумдууд хурдан хөгжиж, бусад нутгуудаас чинээлэг болох боломжтой гэсэн үг. Сумын иргэд төлбөрийн орлогоос орж ирсэн мөнгөө хэрхэн үрэхээ өөрсдөө шийднэ,” хэмээн Сайханбилэг хэллээ.
Дэд бүтцийг сайжруулах нь
Нутгийн иргэдэд эрчим хүч, бараа таваар болон үйлчилгээг илүү хүртэх боломжийг олгодог болгох нь ирээдүйн орон нутгийн хөгжлийн гол цөм аж. Монголын хөдөө нутгийн ард иргэд хэт тархан суурьшсан тул дэд бүтэц, зам тээврээс хол нутгийн иргэд энэхүү тэгш бус байдлаасаа болон хохирсоор ирсэн.
Хүн ам ихээр нягтаршсан Улаанбаатар, Дархан болон Эрдэнэт гурван хотоос бусад аймаг сумдуудын иргэд нүүдэлчин маягтай, тархаж суурьшсан байдаг тул дэд бүтцэд холбогдоход болон хөгжүүлэхэд төвөгтэй байсаар иржээ.
Орон нутгуудын эдгээр ялгаатай байдлыг багасгах зорилгоор засгийн газар зам, агаарын тээвэр болон галт тэрэгний замуудыг сайжруулахаар ажиллаж байгаа ба үүний үр дүнд ирэх жилүүдэд эдгээр бүсүүдэд худалдаа арилжааг нэмэгдүүлэхэд туслана хэмээн үзэж байгаа аж.
Засгийн газрын стратегийн дагуу 2 хөрш орныг холбох 1700 километрийн урттай зам 2018 онд барих төлөвлөгөөтэй ажиллаж байгаа ба ингэснээр орон нутгуудын хуучин замыг давхар шинэчлэх аж. Монгол улс нь 2016 он гэхэд 8000 километр хатуу хучилттай замтай болох зорилтдоо хүрэхийн тулд 34 сая ам.долларыг ирэх жилд зам засварт зарцуулахаар зориж байна хэмээн Азийн хөгжлийн банкны мэдээллэж байна. Үүнийг 2010 онтой харьцуулах юм бол 2800 километр зам байжээ. Мөн бүх аймгуудын төв нийслэл хоттой хучмал замаар холбогдохоор төлөвлөж байгаа ба 2009 оны байдлаар нийт аймгуудын гуравны нэг нь холбогдсон байжээ.
Үр дүнгүүд
Эдгээр санаачлагууд үр өгөөжөө өгч эхэлж байгаа нь 2012 оноос 2014 оны орон нутгийн ядуурлын түвшин эрс буурснаас харагдаж байна. Дэлхийн банк болон Үндэсний статистикийн хорооны хамтын мэдээллээр орон нутгийн ядуурлын түвшин тус хугацаанд 9 хувиар буурсан нь улсын хэмжээний ядуурлын түвшний талаас илүүгүй хувьтай тэнцэх хэмжээ байгаа нь нийт хүн амын багахан хувийг эзэлдэгтэй холбоотой аж.
Мал аж ахуйн урамшуулалын схем нь улсын ядуурлыг 44 хувиар буулгасан нь уулархаг нутагт чухал ач холбогдолтой арга хэрэгсэл болохыг харуулжээ.
Read More from OBG
