Cheaper credit and signs of long-awaited movement in Mongolia’s mining industry are fuelling hopes of a rebound in the country’s banking sector.
The outlook for Mongolia’s banks has been less than favourable of late, with analysts citing both higher levels of non-performing loans (NPLs) and a fall in lending activity as cause for concern.
However, newfound stability, improved business sentiment and monetary easing are all seen as key for stronger industry growth.
Commodities take their toll
In May ratings agency Moody’s warned that some of the country’s banks could face downgrades due to their high exposure to commodities, with Mongolia more affected than any other Asia-Pacific nation. In addition, the agency noted that Mongolia’s banks were continuing to work through legacy assets on their balance sheets.
“Pressure on the quality of commodity-related loans could be a contributing factor behind possible negative bank rating actions in Singapore, [South] Korea and Mongolia over the next 12-18 months, as reflected in our negative outlooks on many banks in these systems,” Moody’s said in a recent assessment of the financial sector across the Asia-Pacific region.
Metals and mining, which account for 10% of all outstanding loans in the Mongolian banking system, were cited as the riskiest exposure for banks in terms of energy and other commodity loans.
However, Eugene Tarzimanov, vice-president and senior credit officer at Moody’s, acknowledged that most risks had already been factored in.
“In general, we do not expect negative bank ratings actions related to commodity exposures, because banks in Asia Pacific have either good financial buffers, moderate commodity exposures or ratings that already capture asset quality weakness,” he noted.
Credit down, NPLs up
The flow of credit in Mongolia has slowed during the last 12 months, with banks adopting a more cautious approach to lending.
In mid-May the Bank of Mongolia (BOM), Mongolia’s central bank, reported a 5.4% year-on-year (y-o-y) fall in outstanding loans at the end of April, with credit declining by MNT667.5bn ($337.3m) to reach MNT11.6trn ($5.86bn).
Principals in arrears in April fell by 5%, or MNT47.8bn ($24.2m), on the previous month to MNT917.2bn ($464.1m). However, this was still up MNT329.5bn ($166.7m) y-o-y, or 56.1%.
NPLs, meanwhile, have become a growing concern, as they reached MNT1.06trn ($540m) at the end of April, an increase of 42.5% y-o-y and 10% month on month (m-o-m).
The upward trend took the total level of NPLs to 9.2% of the banking sector’s credit portfolio, the BOM said, up by 3.1 points on the share recorded in April 2015.
Rate cuts
In a move aimed at boosting lending, the BOM cut its key policy interest rate by 1.5 percentage points to 10.5% in early May.
Inflation, which reached 2.1% y-o-y at the end of April, down from 9.2% one year earlier, was a key factor in the bank’s decision.
The BOM said low expectations of demand-driven and supply-shock inflationary pressures, alongside a positive outlook for foreign direct investment in the medium term, had given it room to move on rates.
The BOM voiced its confidence that the decision on monetary easing would “positively affect promoting monetary and credit growth, private sector investments and economic activities”.
Analysts will now be watching to see whether Mongolia’s banks decide to expand their loan portfolios.
Oyu Tolgoi breakthrough
The banking sector is further expected to benefit from signs of renewed activity in Mongolia’s mining sector.
In May, British-Australian mining multinational Rio Tinto announced plans to proceed with the stalled $5.3bn expansion of its Oyu Tolgoi copper mine in Mongolia’s South Gobi desert.
The news was welcomed by both government and business leaders.
“Given the current situation, any news regarding progress of Oyu Tolgoi, Mongolia’s landmark project, is good news for the economy,” Chuluun Mergen, executive director of the Business Council of Mongolia, told media in May.
Similarly, Prime Minister Ch. Saikhanbileg said the approval of the project demonstrated that Mongolia was “back to business” after being affected by the commodities downturn.
Oxford Business Group is now on Instagram. Follow us here for news and stunning imagery from the more than 30 markets we cover.
Монгол улсын банкуудын нааштай төлөв байдал
Монгол улсын уул уурхайн салбар урт удаан хугацаанд ноёлсон зогсонги байдал эвдэгдэж, зээлийн хүү багассан нь тус улсын банкны салбар сэргэх найдварыг бий болгоод байна.
Монгол улсын банкуудын төлөв байдал сүүлийн үед тун таагүй нөхцөл байдалд байсныг шинжээчид найдваргүй зээл (хугацаа хэтэрсэн зээл) өндөр түвшинд байгаатай, мөн иргэдийн зээл авах хандлага буурсантай холбон тайлбарлаж байгаа юм.
Гагцхүү, тогтвортой байдал бий болж, бизнес явуулах орчин нөхцөл сайжран, мөнгө зээлийн сулруулах бодлого хэрэгжиж байгаа нь тус салбарын өсөлтөнд нөлөөлөх гол хүчин зүйл болоод байна хэмээн үзэж байна.
Зээлийн бараа хохирол учруулж байна
“Moody’s” рейтинг үнэлгээний агентлагаас “Монгол улсын зарим банкууд нь их хэмжээний зээл гаргаснаас Ази Номхон далайн зарим улс үндэстнүүдтэй харьцуулахад нэлээдгүй өртөлтөнд орж уналтанд орох магадлалтай байна” хэмээх анхааруулгыг 5-р сард өгсөн билээ. Түүнээс гадна, тус агентлагаас Монгол улсын банкууд нь тайлан баланс дээр урт удаан хугацаанд бүртгэгдэж ирсэн өв уламжилсэн хөрөнгийнхөө хүчээр ажиллаж ирсэн гэдгийг онцлон тэмдэглэжээ.
“Moody’s” агентлагаас саяхны Ази-Номхон далайн бүс нутгийн санхүүгийн салбарт үнэлгээ хийхдээ “Энэхүү системд буй олон банкуудын хувьд ажиглагдаж байгаа таагүй төлөв байдлаас харахад, бараа бүтээгдэхүүнд хамааралтай зээлийн чанарт тавигдах хатуу дарамт шахалт нь ирэх 12-18 сарын туршид Сингапур, Өмнөд Солонгос болон Монгол улсын банкууд нь доогуур үнэлэгдэх хүчин зүйл болж байна” хэмээн онцлон тэмдэглэсэн байна.
Монголын банкны системд төлөгдөөгүй зээлийн 10 орчим хувийг төмөрлөгийн болон уул уурхайн салбарт олгосон зээл эзэлж буй бөгөөд энэ нь эрчим хүч болон бусад төрлийн бараа бүтээгдэхүүний зээлийн үүднээс авч үзэхэд банкуудын хувьд хамгийн өндөр эрсдэлтэй зээлд тооцогдож байна.
Гэсэн ч “Moody’s” агентлагийн дэд ерөнхийлөгч бөгөөд зээлийн ахлах мэргэжилтэн Евгений Тарзиманов “болзошгүй ихэнх эрсдлийг урьдчилан тооцож үзсэн” хэмээн хүлээн зөвшөөрсөн юм.
Тэрбээр хэлэхдээ “Ерөнхийдөө бид бараа бүтээгдэхүүний зээл болон эрсдэлтэй холбоотойгоор банкууд нь доогуур зэрэглэлд орно гэж үзэхгүй байна. Учир нь Ази Номхон далайн банкууд нь санхүүгийн хувьд нэлээдгүй сайн нөөцтэйгээс гадна хөрөнгийн чанарын сул талыг хэдийнэ тооцож бараа бүтээгдэхүүний эрсдлийн түвшинг бууруулж чадсан” хэмээн тэр хэлжээ.
Зээлийн түвшин буурч, чанаргүй зээлийн хэмжээ өсөв
Монгол улсад сүүлийн 12 жилийн туршид зээлийн урсгал хөдөлгөөн нэлээдгүй удааширч, банкууд ч зээл олгохдоо тун болгоомжтой хандах болсон билээ.
Тавдугаар сарын дунд үеэр Монгол улсын Төв банк болон Монгол Банкны мэдээлснээр 4-р сарын сүүлээр төлөгдөөгүй зээлийн хэмжээ нь нэг жилд 5.4% буурч, улмаар зээлжилтийн хэмжээ нь 667.5 тэрбум төгрөг ($337.3 сая ам. Доллар)-р буурч 11.6их наяд төгрөг ($5.86тэрбум ам доллар)-т хүрсэн байна.
4-р сард хэтэрсэн зээлийн өрийн үлдэгдэл нь өмнөх сарын 917.2 тэрбум төгрөг ($464.1 сая ам.доллар)-тэй харьцуулахад 5% хувиар буюу 47.8 тэрбум төгрөгөөр ($24.2 сая ам.доллараар) буурсан боловч өмнөх жилийн үзүүлэлттэй харьцуулахад 329.5тэрбум төгрөг ($166.7 сая ам.доллар)-р буюу 56.1% хувиар илүү байна.
Гэсэн ч найдваргүй зээл нь 4-р сарын сүүлийн байдлаар 1.06 их наяд төгрөг ($540 сая ам.доллар) –р буюу өмнөх жилийн мөн үетэй харьцуулахад 42.5%, өмнөх сартай харьцуулахад 10% нэмэгдсэн нь улам бүр санаа зовоож байна.
Найдваргүй зээлийн нийт түвшин нь банкны салбарын зээлийн багцын 9.2% -г эзлэх болсон бөгөөд энэ нь 2015 оны 04-р сарын үзүүлэлттэй харьцуулахад 3,1 дахин их үзүүлэлт гэдгийг Монгол банкнаас мэдээлсэн юм.
Хүүг бууруулах
Зээл авах үйл явцыг урамшуулан дэмжих зорилгоор Монгол банкнаас 5-р сарын эхээр хүүгийн хэмжээг 1,5 хувиар буюу 10.5% хүртэл буулгасан болно.
Энэ оны 4-р сарын эхний байдлаар инфляцын түвшин нь 2.1% -д хүрч өмнөх жилийн мөн үетэй харьцуулахад 92,2 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байсан нь тус банкийг ийн шийдвэр гаргахад хүргэсэн гол хүчин зүйл болжээ.
Улмаар Монгол банкны үзэж байгаагаар энэ нь эрэлтээс үүдэж, нийлүүлэлтэнд нөлөөлсөн инфляцын дарамт шахалтыг бууруулж, мөн дунд хугацааны гадаад шууд хөрөнгө оруулалтанд нааштай төлөвийг бий болгох аж.
Мөнгө зээлийн бодлогыг зөөлрүүлэх энэхүү шийдвэр нь мөнгө ба зээлийн өсөлтийг дэмжиж, хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалт болон эдийн засгийн үйл ажиллагааг урамшуулахад хувь нэмрээ оруулах болно” хэмээн Монгол банк үзэж байна.
Шинжээчид одоогийн байдлаар Монгол улсын банкууд нь зээлийн багцаа өргөжүүлэн нэмэгдүүлэх шийдвэр гаргах эсэхийг хүлээж байна.
Оюу Толгойн амжилт
Монгол улсын уул уурхайн салбарт шинэлэг үйл ажиллагаа хэрэгжих болсон нь тус улсын банкны салбарт ч үр ашгаа өгнө хэмээн найдаж байна.
Тавдугаар сард Британи болон Австралийн олон ундэстний уул уурхайн компани болох Рио Тинто нь Монгол улсын Өмнө говийн элсэнд байрлах Оюун Толгойн зэсийн уурхайд $5.3 тэрбум долларын өргөтгөл хийхээр төлөвлөж байгаагаа зарлажээ.
Энэхүү мэдээг төрийн болон хувийн хэвшлийн манлайлагчид аль аль нь таатайгаар хүлээн авав.
“Одоогийн бий болоод байгаа нөхцөл байдалд Монгол улсын хувьд онцгой чухал төсөл болох Оюу Толгойд өргөтгөл хийх болсон нь манай улсын эдийн засгийн хувьд тун сайхан мэдээ билээ” хэмээн Монгол улсын Бизнесийн зөвлөлийн гүйцэтгэх захирал Чулууны Мэргэн 5-р сард хэвлэл мэдээллийнхэнд мэдэгджээ.
Үүний нэгэн адил Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг дээрх төслийн тал дээр нааштай байр суурийг илэрхийлж, түүхий эдийн уналтанд орсон байсан Монгол улс нь “эргээд бизнестээ хөл тавилаа” хэмээн мэдэгдсэн байна.
Read More from OBG
