The insurance sector in Mongolia is heading for consolidation with higher capital requirements likely to squeeze out smaller operators in a crowded market. However larger firms can look forward to solid growth prospects as penetration rates remain low and product awareness is on the rise.
The expected narrowing of the number of insurers − most likely through a series of mergers or buyouts − is set to benefit the remaining firms. At the same time, for well-capitalised local insurers there may be opportunities to partner with multinational operators.
Expansion from a low base
Insurance is slated as one of the key segments for growth in Mongolia’s financial services industry. Insurers are being lured by the scope for expansion, given the country’s rapid transformation in the past 20 years and the economic spin-offs from a growing mining industry; as well as the fact it is an open market – a rarity in Asia.
According to the World Bank, the Mongolian insurance industry registered a CAGR of 26.7% during the review period (2008−2012). At the same time, the introduction of compulsory motor insurance two years ago will result in a 30% expansion in the size of the motor insurance category, according to a report by business consultancy Timetric.
Despite the positive outlook, penetration rates remain extremely low – at around 0.54% –while growth in many non-compulsory segments has been slow. The sector is small in terms of its contribution to the economy, and is a relatively modest component of the broader financial industry, representing 5% of GDP, with the insurance sector’s input being 1% of the sector as a whole, B. Nyambaa, head of the debt management department at the Ministry of Finance, said in April.
Life and health packages are starting to gain some market acceptance, though for the latter, the tradition of the state providing for citizens’ medical needs has meant expansion is coming from a very low base. As the number of privately operated health facilities grows, however, so may the opportunities for health insurance offerings.
Groundwork needs to be laid to raise awareness and shape policies to appeal to local clients according to National Life’s G. Mongolkhuu, CEO of the only life insurance company operating in Mongolia. “Pensions and investment/savings products are a real area of opportunity for the Mongolian insurance sector,” G. Mongolkhuu told OBG. “However, companies need to develop products that are specifically designed with the local market in mind; simply copying and pasting from more developed markets will not work.”
The industry also has to tackle other issues such as shortage of skills and lack of data on insurance policies or the uptake of products. “The insurance sector needs to focus on improving its risk management techniques and the actuarial skills of its human resources,” Tenger Insurance CEO A. Batzorig told OBG. Other sector players have called for a dedicated institute, which would analyse statistics and supply information to the insurance sector.
Policy of growth
The fledgling market boasts 17 insurance firms – compared to just 13 banks – a situation that has kept profit margins tight. Of the 17 firms, all but one offer a range of policy options across the product spectrum.
According to the sector’s governing agency, the Financial Regulatory Committee (FRC), Mongolia’s insurers posted combined profits of MNT2bn-3bn ($1.07m-$1.6m) in 2013, while paying out MNT6bn ($3.2m) to policy holders. The sector had gross revenues of MNT93bn ($49.7m) last year, a figure that should increase as product acceptance grows.
However, the constricted nature of the sector is limiting new players from entering the market, according to D. Bolormaa, the CEO of Bodi Daatgal – the second largest insurer in terms of premiums – with many of the smaller companies already struggling to keep afloat. This is leading to price-cutting, which is weakening the sector as a whole, she told OBG.
“The insurance sector is too crowded, and smaller players are, as a result, charging irresponsibly low rates in an effort to compete,” said D. Bolormaa. “This is dangerous for the system as whole, as they do not understand the risks involved and may not be able to meet all of their commitments.”
This may, however, drive a period of consolidation next year, led by the FRC, Bolormaa said, referring to the watchdog’s move to increase the minimum capital requirements for companies.
Tightening market conditions brought on by a slowdown in the economy could also trigger a consolidation. Though the sector is forecast to expand this year and into 2015, a cooling of the domestic economy may be a drag on demand for insurance products. While GDP growth stood at 10% this summer, it remains well behind the government’s forecast of 14.7% for the year, and continuing weakness in commodity prices and reduced prospects for China, one of Mongolia’s main markets, could see the growth rate easing.
International doors opening
Despite the overcrowded environment, international insurers are looking to get a foothold in the nascent market, which does not have any restrictions on foreign investment.
The French multinational insurer, AXA, announced in September a partnership deal with Bodi that will see it provide reinsurance services to the Mongolian firm while also providing corporate solutions assistance and research and development support.
If local insurers team up with larger overseas players, it will enable them to provide coverage for the mining and construction sectors, the driving forces of the economy.
The relatively small domestic insurance sector is not yet well enough capitalised to provide adequate coverage for Mongolia’s flagship industries. As a result, many of the foreign firms in these industries have policies carried by international companies, with their premiums paid offshore.
Монгол улсын даатгалын салбар нэгдэж эхэлж байна
Хөрөнгө капитал өндөр байх шаардлагын дагуу Монгол улсын даатгалын салбар нэгдэж эхэлж байгаа нь хэт олон тоглогчтой байгаа зах зээлээс жижиг компануудыг шахагдах байдалд хүргэж болзошгүй. Харин томоохон компануудын хувьд даатгалын үйл ажиллагаа эрхлэх ерөнхий түвшин бага байгаа болон даатгалын бүтээгдэхүүний талаархи ойлголт нэмэгдэж байгаа үед цаашид ч тогтвортой өсөлтийг хүлээж болохоор байна.
Компануудыг нэгтгэх болон худалдан авах замаар хийгдэх магадлал өндөртэй даатгагчдын тоог цөөлөх энэ ажлын хувьд зах зээлд тунаж үлдэх компануудад өгөөжтэй байх болно. Мөн үүнтэй зэрэгцэн хангалттай капиталжсан дотоодын даатгалын компануудын хувьд олон улсын даатгалын компануудтай түншлэх боломж бий болж магадгүй.
Бага сууриас бий болох тэлэлт
Даатгал нь Монгол улсын санхүүгийн үйлчилгээний салбарын өсөлтөнд чухал нөлөөтэй секторуудын нэгд тооцогддог. Даатгагчдын хувьд улс орны сүүлийн 20 жилийн хурдацтай шилжилт ба уул уурхайн салбарын өсөлтөөс үүдсэн эдийн засгийн өсөлт мөн Ази тивийн хувьд ховор байдаг даатгалын зах зээлийн нээлттэй бодлого зэрэг нь даатгалын зэх зээл өргөжих үндэс болсон.
Дэлхийн Банкны мэдээллээр Монгол улсын даатгалын салбар хяналт хийгдсэн 2008−2012 онуудад жилдээ 26,7%-ийн нийлмэл өсөлттэйгээр бүртгэсэн байжээ. Мөн үүнтэй зэрэгцэн 2 жилийн өмнөөс эхлүүлсэн тээврийн хэрэгслийн албан даатгал нь авто машины даатгалын төрлийн ангилалд 30 хувийн өсөлтийг бий болгоно гэж бизнес зөвлөхийн Timetric байгууллагын тайланд дурьдагдсан байна.
Эдгээр эерэг хандлагын зэрэгцээ даатгалын үйлчилгээ шинээр эрхлэх түвшин хэт бага буюу ойролцоогоор 0,54 хувь төдий байж ихэнхи албан бус даатгалын төрлүүдийн өсөлт удаан байлаа. Салбарын хувьд эдийн засагт үзүүлэх нөлөө нь бага ба ДНБ-ний 5 хувийг эзэлдэг санхүүгийн том зах зээлийн хувьд харьцангуй хязгаарлагдмал буюу даатгалын салбар бүхэлдээ ДНБ-ний 1 хувийг л бүрдүүлдэг гэж Сангийн яамны Өрийн удирдлагын газрын дарга Б.Нямаа 4 дүгээр сард ярьсан.
Амьдралын болон эрүүл мэндийн багцуудын хувьд зах зээлд хүлээн зөвшөөрөгдөж байгаа хэдий ч эрүүл мэндийн даатгалыг улсын зүгээс уламжлалт хэлбэрээр иргэдийг эрүүл мэндийн даатгалд хамруулж байгаа нь энэ төрлийн даатгалын хувьд тун бага сууриас өргөжих нөхцөлд хүргэж байна. Хувийн эзэмшлийн эрүүл мэндийн байгууллагуудын тоо нэмэгдэж байгаа нь эрүүл мэндийн даатгалын хувьд бас боломжыг бий болгож болох юм.
Монгол улсад амьдралын даатгал үзүүлэгч цор ганц компани болох Нэшинл Лайф компанийн захирал Ж. Монголхүү “Дотоодын үйлчлүүлэгчдийг татахын тулд даатгалын тухай ойлголтыг нэмэгдүүлж даатгалын бодлогыг бий болгох зэрэг суурь тавих шаардлагатай байгаа” гэлээ. “ Монгол улсын даатгалын салбарын хувьд тэтгэврийн болон хөрөнгө оруулалт/хадгаламжийн даатгалын бүтээгдэхүүнүүд нь бодит боломжыг бий болгох талбарууд юм,” гэж ноён Монголхүү Оксфорд Бизнес группд хэллээ. “Гэхдээ компануудын хувьд дотоодын даатгалын зах зээлийг тусгайлан тооцоолсон бүтээгдэхүүнийг бий болгох шаардлагатай ба хөгжлийн хувьд бүрэн төгс зах зээлээс шууд хуулбарлан ашиглах нь үр дүнд хүргэхгүй” гэжээ.
Мөн салбарын хувьд ур чадварын сул тал, бүтээгдэхүүнийг танилцуулах болон даатгалын бодлогын талаархи мэдээлэл хангалтгүй зэрэг бусад асуудлуудыг шийдвэрлэх шаардлагатай. “Даатгалын салбарын хувьд эрсдлийн менежментийн техник аргачлал болон хүний нөөцийн ур чадварыг сайжруулах тал дээр илүү анхаарах хэрэгтэй,” гэж Тэнгэр даатгалын Захирал А.Батзориг Оксфорд Бизнес группд хэллээ. Салбарын бусад төлөөлийн хувьд статистик дүн шинжилгээ хийж даатгалын салбарыг мэдээллээр хангах тусгайлсан хүрээлэн байх ёстой талаар ярьж байна.
Өсөлтийн бодлого
13 банк байгаатай харьцуулахад даатгалын дөнгөж эхэлж буй зах зээлд нийт 17 даатгалын компани ажиллаж байгаа нь олж болох ашигийн хэмжээг нягт байлгадаг байна. Эдгээр 17 компанийн 16 нь даатгалын өргөн сонголттой, олон төрлийн бүтээгдэхүүн санал болгодог аж.
Салбарын асуудлыг зангиддаг Санхүүгийн зохицуулах хорооны мэдээллээр Монгол улсын даатгалын салбарын 2013 оны нийт ашиг нь 2-3 тэрбум төгрөг буюу 1,07- 1,6 сая ам доллар байсан бол даатгуулагчдад нийт 6 тэрбум буюу 3,2 сая ам долларын төлбөрийг хийсэн байна. Салбарын өнгөрсөн жилийн нийт орлого нь 93 тэрбум төгрөг буюу 49,7 сая ам доллар байсан ба даатгалын бүтээгдэхүүнийг хэрэглэх байдал өсөж байгаа тул энэхүү орлогын хэмжээ цаашид ч өсөх талтай
Гэхдээ даатгалын салбарын баригдмал нөхцөл байдлын улмаас энэхүү зах зээлд шинэ тоглогчид орох байдлыг хязгаарлаж байгаа гэж Монгол улсын 2 дох томоохон даатгалын компани болох Бодь Даатгалын захирал хадагтай Д.Болормаа хэлсэн ба түүний үзэж буйгаар ихэнхи жижиг компануудын хувьд зах зээлийн өрсөлдөөнд тэсч үлдэхээр чармайж байгаа бөгөөд энэ байдлаас болоод үнэ бууруулж буй явдал нь нийт салбарыг доройтоход хэргэж байгаа юм байна.
“Даатгалын салбар хэт олон оролцогчтой байгаагаас жижиг компанууд өрсөлдөхийн тулд хөнгөн хийсвэрээр бага шимтгэл авч байна,” гэж хадагтай Д.Болормаа хэллээ. “Энэ нь системийн хувьд бүхэлдээ аюултай бөгөөд энэ нь салбар бүхэлдээ зорьсон зорилтондоо хүрэхэд эрсдэл үүсгэж болзошгүйг тэд ойлгохгүй байна” гэжээ.
Иймээс ч СЗХ-ноос тэргүүлэн ирэх жилээс нэгдэх үйл явц эхлэх ба СЗХ-ны зүгээс компануудад тавигдах хөрөнгийн босго хэмжээг нэмэгдүүлэх алхам хийхээр төлөвлөж байгаа талаар Болормаа хэлсэн байна.
Эдийн засгийн хурд саарсанаас бий болсон зах зээлийн ээдрээтэй нөхцөл байдал ч компануудыг нэгдэхэд хүргэж байж болох юм. Хэдийгээр салбарын хувьд энэ жил болон 2015 онд өсөлт бий болно гэж урьдчилан тооцоолж байгаа ч дотоодын эдийн засгийн халалт буурч буй нь даатгалын бүтээгдэхүүний эрэлтийг бууруулж мэдэх юм. Энэ зуны байдлаар ДНБ-ий өсөлт 10 хувь байсан нь Засгийн газрын зүгээс энэ жилд урьдчилан тооцоолсон өсөлт болох 14,7 хувиас нэлээн доогуур байгаа ба Монгол улсын гол зах зээл болох Хятад улс руу гаргадаг экспортын бүтээгдэхүүний үнэ буурсаны улмаас эерэг хандлага бий болохгүй буюу өсөлтийн хувьд сааралт үргэлжилж болзошгүй байна.
Олон улсын үүд хаалга нээгдэж байна
Хэдийгээр хэт олон оролцогчтой нөхцөл орчин байгаа хэдий ч гадаадын хөрөнгө оруулалтанд ямар нэгэн хязгаарлалт байхгүй байгаа энэхүү шинэхэн зах зээлд Олон улсын даатгагчид хөл тавих боломжыг эрэлхийлж байна.
Франц улсын Олон улсын даатгагч болох АХА нь 9 дүгээр сард Бодь Даатгалтай түншлэж буйгаа зарласан бөгөөд ингэснээр тус байгууллага Монголын тус компанид давхар даатгалын үйлчилгээ үзүүлэх мөн компанийн шийдлийн туслалцаа, судалгаа шинжилгээ хийх болон хөгжлийн дэмжлэг үзүүлэх болно.
Хэрэв орон нутгийн даатгагчид гадаадын даатгалын байгууллагатай хамтран баг болж ажиллах юм бол эдийн засгийн залагч хүч болсон уул уурхай болон барилгын салбарт даатгал хийх боломжыг тэдэнд олгох юм. Харьцангуй жижиг үндэсний даатгалын салбар нь хараахан бүрэн хөрөнгөжиж бэхжээгүй байгаагаас Монгол улсын нэр нүүр болсон үйлдвэрлэлийн салбаруудад даатгалыг хангалттай хийж чадахгүй байна. Үүний улмаас тэдгээр салбаруудад ажиллаж буй гадаадын компанууд нь олон улсын компануудын хэрэгжүүлж буй даатгалын бодлоготой байгаа бөгөөд даатгалын шимтгэл хөлс нь хилийн чанадад хийгдэж байна.