The current drive in Mongolia to promote growth and foreign investment appears likely to yield results, as a key breakthrough in a long-running dispute over the expansion of a mine will help act as a stimulus for a 10-year, $1bn sovereign issue in the coming months.
While growth is expected to ease to 5.3% this year, down from 7.8% in 2014, the economy is on course for a rebound in 2016, Prime Minister Ch. Saikhanbileg said during a visit to London earlier this month, aimed at drumming up investment in Mongolia.
Agreements all around
After two years of negotiations, differences were settled with Rio Tinto in May over the $5.4bn Oyu Tolgoi copper and gold mine expansion project. This is likely to be followed by government approval for work to begin at the Tavan Tolgoi coking coal mine project over the coming months, the prime minister told The Financial Times in early July.
Delays in these projects, combined with a sharp decline in commodity prices, uncertainty over investment regulations and slower growth in China, have weighed on Mongolia’s foreign direct investment (FDI) inflows, which fell to $850m last year, after reaching $4.4bn in 2012 and $2.29bn in 2013.
Although the government hopes that both projects will bring a wave of investment and spur interest in other developments, the benefits are unlikely to be felt before next year. “Until an actual ramp-up in production takes place, Mongolia will remain dependent on external borrowings, as well as short-term liquidity easing measures,” ratings agency Moody’s wrote in late June.
Key role for bonds
To shore up external financing, the government announced plans at the end of May to tap the international bond markets with a 10-year, $1bn sovereign debt issue. Mongolia’s cabinet said the funds may be used to finance the budget deficit or resolve balance of payments difficulties.
With $1.8bn worth of state-backed or sovereign bonds due to mature in 2017 and 2018, the government is perhaps more likely to use some of the newly raised capital to pay down older debt, like the so-called Chinggis bond issued in 2012. This would help it avoid breaching the debt ceiling, which was raised from 40% to 58.3% earlier this year.
The government has shown a commitment to reining in debt levels, which climbed sharply in recent years on the back of slower economic growth; estimates from Fitch put Mongolia’s debt-to-GDP ratio as high as 63% as of the end of last year.
Lowering its debt exposure would help insulate Mongolia from external risks, with Moody’s warning in June that the country’s foreign reserves, although stable, were insufficient to fully cover maturing external debt obligations in the event of a credit shock.
However, officials remain confident that news of the Oyu Tolgoi deal will be well received by the markets. In April, Fitch heralded the positive impact of such an agreement. “A deal could have potentially transformative effects for the country’s external accounts and macroeconomic position, catalysing billions of dollars in new foreign capital inflows, accelerating economic activity and providing relief to many of the country’s key credit constraints.”
Inspiring confidence
Investors might also be attracted by government proposals to put key state assets on the auction block. The government is considering selling its stake in the Tavan Tolgoi mine, while the privatisation of power plants and other state-owned enterprises is also being considered, D. Angar, CEO of the Mongolian Stock Exchange, told Bloomberg at the beginning of July.
News that Mongolia rose to the ranks of an upper-middle-income economy in the World Bank’s most recent per capita GNI figures, released in early July, has also been welcomed. The country made the second-largest improvement of the economies surveyed, advancing eight places year-on-year; these gains are all the more remarkable considering Mongolia only attained lower-middle-income status in 2011.
While the country prepares itself for another year of modest growth, higher per-capita incomes could help foster more positive economic momentum, with growing consumer spending power and more robust demand generating opportunities across a variety of other sectors.
2016 онд Монгол улсын эдийн засаг сэргэнэ
Монголд одоогоор идэвхитэй байгаа хөгжил, хөрөнгө оруулалтыг дэмжсэн хөдөлгөөн нь багагүй үр дүн гаргах хандлагатай байна. Учир нь олон жил гацаанд орсон уул уурхайн асуудал шийдэгдсэнээр удахгүй 10 жилийн хугацаатай, 1 тэрбум ам.долларын засгийн газрын валютын бонд болон хөрөнгө босгоход туслах юм.
Энэ онд эдийн засгийн өсөлт 5.3% болж сулрах төлөвтэй байгаа нь 2014 оны 7.8%-иас бага байгаа ч 2016 онд эдийн засаг сэргэх төлөвтэй байгаа гэж Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг Лондонд энэ сарын эхээр Монголд хөрөнгө оруулахыг уриалахаар айлчлахдаа хэллээ.
Гэрээ хэлэлцээрүүд хаа сайгүй хийгдэж байна
Хоёр жил хэлэлцээрийн шатанд байсны эцэст Рио Тинтогийн гэрээг тавдугаар сард 5.4 тэрбум ам.долларын Оюу Толгойн зэс болон алтны уурхайн далд уурхайн төслийг баталлаа. Ирэх саруудад засгийн газар мөн Таван Толгойн коксжсон нүүрсний уурхайг батлах байх гэж Ерөнхий сайд The Financial Times сонинд долдугаар сард өгсөн ярилцлагадаа мэдэгджээ.
Эдгээр төслүүдэд гараад байгаа гацаа нь нүүрсний үнийн огцом уналт, хөрөнгө оруулалтын журмын тогтворгүй байдал, Хятад улсын эдийн засгийн өсөлт удаан байгаа зэрэгтэй нийлээд Монгол Улсын гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтанд (ГШХО) хүндхэн цохилт өгсөн. Учир нь 2012 онд 4.4 тэрбум ам.доллар, 2013 онд 2.29 тэрбум ам.доллар байсан ГШХО 2014 онд 850 сая ам.долларт хүрсэн.
Засгийн газар энэ хоёр төслөөр их хэмжээний хөрөнгө оруулалт, бусад салбарт гадны хөрөнгө оруулагчдын сонирхлыг татах хүсэлтэй байгаа ч, үүний ашиг нь ирэх жил хүртэл мэдрэгдэхгүй шинжтэй байна. Мүүдийз үнэлгээний агентлагийн бичиж байгаагаар “Төслийн үйлдвэрлэлт бодитоор хөдөлж нэмэгдэхээс нааш Монголын эдийн засаг гадны зээл болон богино хугацааны мөнгө хэвлэж тараах арга хэмжээнээс хамааралтай байна.”
Бондын гол үүрэг
Гадны санхүүжилтийг татахын тулд засгийн газар тавдугаар сарын төгсгөлд олон улсын бондын зах зээлд 10 жилийн хугацаатай, 1 тэрбум ам.долларын засгийн газрын бондыг гаргах төлөвлөгөөтэй байгаагаа зарласан. Монгол Улсын засгийн газраас энэ хөрөнгийг төсвийн хомсдолыг нөхөх, бусад төлбөрийн асуудлыг шийдэхэд зарцуулна хэмээн мэдэгдсэн.
1.8 тэрбум ам.долларын хэмжээтэй төрийн бондын эргэн төлөлт 2017, 2018 онд эхэлж байгаатай холбогдуулан засгийн газар шинэ босгосон хөрөнгөөрөө 2012 оны Чингис бонд гэх мэт өмнөх өрүүдээ төлөх магадлалтай. Энэ нь төрийн өр өрийн таазыг давахаас сэргийлэх юм. Өрийн тааз нь 40%-иас энэ оны эхээр 58.3% болж нэмэгдсэн билээ.
Сүүлийн жилүүдэд эдийн засгийн хөгжил удааширч байгаагаас өрийн хэмжээ огцом нэмэгдэж, засгийн газар өрийн түвшинг барихыг хичээж байгаа нь харагдаж байгаа. Фитч агентлаг Монгол Улсын Өр, ДНБ-ий харилцааг дүгнэхдээ өнгөрсөн жилийн эцэст 63% хүртэлх хувиар өндөр байна гэж үзжээ.
Өрийн хэмжээг бууруулах нь Монголыг гадны эрсдэлээс хамгаалах аж. Учир нь Moody’s агентлаг зургадугаар сард Монгол Улсын валютын нөөц тогтвортой ч гэсэн зээлийн шок буюу олдоц эрс багасвал бондын эргэн төлөлт хийхэд хангалтгүй байгааг анхааруулсан юм.
Гэхдээ судлаачид Оюу Толгойн гэрээ батлагдсан мэдээ нь зах зээлд эерэг хандлага авчирна гэж үзэж байна. Дөрөвдүгээр сард Фитч агентлаг энэ гэрээний үзүүлэх эерэг нөлөөг тэмдэглэсэн. Тэд “Энэ гэрээ нь тус улсын гадны зах зээл, макро эдийн засгийн байр сууринд маш том өөрчлөлт авчирч, тэрбум тэрбум ам.долларын хөрөнгө капитал гаднаас ирэхэд хүргэж, эдийн засгийн өсөлтийг хурдасгаж, энэ улсын зээлийн олон асуудлыг шийдэх боломжтой юм” гэсэн байна.
Итгэл төрүүлэхүй
Засгийн газар томоохон төрийн өмчүүдийг дуудлага худалдаагаар оруулах гэж байгаа нь хөрөнгө оруулагчдын сонирхлыг татах байх. Таван Толгой уурхайн хувьцааг зарахаас гадна дулааны цахилгаан станцууд болон бусад төрийн өмчит компаниудыг хувьчлахаар төлөвлөж байна гэж Монголын Хөрөнгийн биржийн Ерөнхий захирал Д.Ангар Блүүмбэрг телевизэд долдугаар сард мэдэгдсэн.
Долдугаар сард гарсан Дэлхийн банкны нэг хүнд ноогдох үндэстний орлогоор ангилдаг жагсаалтанд Монгол Улс Дундаж-дээд шатанд багтсан гэсэн мэдээг олон нийт таатай хүлээж авсан байна. Тус судалгаанд хамрагдсан эдийн засгууд дундаас хамгийн их сайжирсан хоёр дахь улс нь манай улс байсан бөгөөд жил болгон найман улсыг ардаа орхисон байна. 2011 онд Монгол Буурай-дундаж улсын ангилалд багтаж байсныг үзэхэд энэ нь онцлон тэмдэглүүштэй амжилт болсон байна.
Монгол Улс бас нэгэн жилийг бага зэрэг өсөлттэй угтаж байгаа ч нэг хүн тутмын орлого нэмэгдэж, хэд хэдэн салбарын зах зээлийн хэрэгцээ өсч, худалдан авах чадвар сайжирч байгаа нь эдийн засгийн өсөлтийг эрчлэх боловуу.